Welke handhavingsacties staan er gepland?

Wat worden de actiepunten van de Omgevingsinspectie? In februari publiceerde de Afdeling Handhaving van het Departement Omgeving het handhavingsplan. Hierin formuleerden ze hun speerpunten omtrent milieu, ruimtelijke ordening en onroerend erfgoed. Maar welke acties zijn voor uw bedrijf belangrijk?

Afval, ketentoezicht en dierlijke bijproducten

De controles op omgang met asbestafval en met bouw- en sloopafval worden voortgezet. Met extra aandacht voor containerparken en sorteerbedrijven. Daarnaast worden ook ad hoc controles uitgevoerd bij sloopwerven, bedrijfsgebouwen en asbestverwijderaars. Dit betekent onder meer dat er meer gecontroleerd wordt op asbestinventarissen en sloopopvolgingsplannen. 

Ook de traceerbaarheid van bepaalde afvalstromen komen sterk op de radar, met name het ketentoezicht. Dit zowel bij upstream als downstream. Zo zullen upstream afvalproducenten moeten kunnen aantonen dat zij zich correct ontdoen van hun afval. Downstream zullen onder meer steekproefsgewijze controles gebeuren op composterings- en vergistingsinstallaties, waarbij onder andere het afvalstoffenregister, de aanvoerdocumenten en de toetsing van de exploitatievoorwaarden aan bod zullen komen.

Inspectie blijft ook sterk toezicht houden op de veilige verwijdering, transport en verwerking van dierlijke bijproducten. Inzamelaars, handelaars en makelaars (IHM) worden gecontroleerd. Ook producten als verwerkers worden onder de loep genomen. Bedrijven die eigen transport voorzien voor de afvoer van dierlijke bijproducten moeten zich correct registreren bij Ovam.

Een ander speerpunt focust zich op het grensoverschrijdend afvalstoffentransport. Met verschillende prioritaire afvalstromen zoals oliehoudend en chemisch afval, AEEA, metaalafval, bouw- en sloopafval en kunststofafval. Hiervoor werkt Omgevingshandhaving samen met diverse instanties in binnen- en buitenland zoals politie en douane.

Klimaat en lucht

In 2020 staan vooral de controles van gecertificeerde koeltechnische firma’s op de agenda van het handhavingsplan. Daarnaast is er ook extra aandacht voor bedrijven die moeten voldoen aan de verplichtingen met betrekking tot koelinstallaties, zoals de periodieke lekdichtheidscontroles, logboek, periodiek onderhoud door erkende technieker etc. Dit jaar zal een deel van deze controles in samenwerking met lokale toezichthouders gebeuren. 

Controles op geleide en diffuse luchtemissies zijn deels sectorgericht (houtverbrandingsbedrijven, steenbakkerijen, coatingbedrijven) maar ook installatiegericht zoals middelgrote stookinstallaties. 

Omgevingsveiligheid (waaronder Seveso en REACH)

Volgens een Seveso-inspectieprogramma komen er periodieke routinematige controles en voortgangscontroles. De frequentie volgt uit de Seveso-status en het naleefgedrag van het bedrijf. Toezichthouders kunnen hiervoor gebruikmaken van Seveso-inspectieinstrumenten. De Sevesobedrijven hebben zowel een zorgplicht als een aantoonplicht. 

In het kader van de REACH-wetgeving en bevorderen van veilige omgang met chemicaliën wordt ook hierop ingezet door de Afdeling Handhaving. Controles worden voornamelijk gericht op producenten en importeurs en zijn gericht op correcte registratie en autorisatie van chemicaliën die op de markt komen. 

Reach is echter op alle bedrijven van toepassing zodra er chemische stoffen worden gebruikt. Deze bedrijven worden dan aanzien als downstream-gebruiker. Zo moet men bijvoorbeeld de SDS-fiches van gevaarlijke stoffen minimaal 10 jaar bijhouden. 

Ondergrond en water

In samenwerking met de VMM worden de verstrengde controles op erkende boorbedrijven bij aanleg van boringen of grondwaterwinningen voortgezet.

Omdat het belang van de grondwaterstand groter wordt naarmate de droogteperiodes toenemen, krijgen we vooral controles van (illegale) grondwaterwinningen op reactieve of routinematige basis. Afdeling Omgevingshandhaving trekt op Europees vlak het IMPEL-project “Tackling illegal groundwater drilling and extractions”. Een winning wordt illegaal genoemd wanneer deze niet vergund is, maar tevens als deze niet volgens voorwaarden wordt geëxploiteerd. Het is dus raadzaam om zelf even uw winnings- en vergund debiet naast elkaar te leggen. 

Water

De kwaliteit van het oppervlaktewater blijft een belangrijk speerpunt. Daarom zet de omgevingsinspectie sterk in op de controles op lozingen van afvalwater. De risicogebaseerde planning van deze controles volgen uit volgende aspecten van de lozing: debiet, aanwezigheid gevaarlijke stoffen en persistentie hiervan, vuilvracht, locatie lozingspunt, gegevens van de VMM en een vergelijking tussen eigen analyses met die van het bedrijf.

Richtlijn Industriële Emissies

De planning van de controles op GPBV-bedrijven zit grotendeels vervat in het meerjarenprogramma van de Afdeling Omgevingshandhaving. Als uw bedrijf door groei of investering onder deze richtlijn komt te vallen, dan zullen onze GPBV-deskundigen u hierbij verder begeleiden. 

Ruimtelijke ordening

In 2020 werkt de Afdeling Omgevingshandhaving voort aan een monitoringtool. Daarnaast worden hangende herstelvorderingen gescreend door het nagaan van de ruimtelijke impact ten opzichte van de huidige regelgeving en handhavingsprioriteiten. Dit betreft dossiers waarover de Hoge Raad voor Handhavingsbeleid in het verleden een positief advies gaf. De Afdeling zal tevens bepalen welke dossiers in aanmerking komen voor een bestuurlijke maatregel. 

Dit jaar zal de procedure tot vermindering of kwijtschelding van de opeisbare dwangsomschuld als gevolg van een gerechtelijke veroordeling wegens VCRO-schendingen, geëvalueerd worden. Deze procedure bestaat nu reeds 2 jaar. 

In samenwerking met de milieutoezichthouders voor klasse 1-bedrijven wordt er specifiek aandacht geschonken aan het toezicht op stedenbouwkundige voorwaarden zoals buffering, groenscherm en waterberging van niet-potentieel verontreinigd hemelwater. Ongeacht de zone of bestemming waarin het bedrijf gelegen is, wordt er per provincie een aantal klasse 1-bedrijven, met recente vergunningen of aanvraagdossiers, uitgelicht om hierop gecontroleerd te worden. 

Onroerend Erfgoed

Is de start van een handhavingstraject noodzakelijk? Dit is het onderwerp van de herevaluatie door het Agentschap Onroerend Erfgoed van 13.500 beschermde archeologische sites, monumenten, stads- en dorpsgezichten en cultuurhistorische landschappen. 

Tot slot werkt men ook aan een verfijning van de spelregels voor schadeberekening wanneer er een verlies aan erfgoedwaarde is. 

Het volledige handhavingsplan is uiteraard een omvangrijk document. We hebben voor u de belangrijkste speerpunten opgelijst. Bij Profex vindt u de noodzakelijke kennis om uw bedrijf volledig in orde te stellen met de huidige wetgeving. U kan ons op elk moment contacteren met vragen rond deze actiepunten. We zijn uiteraard sterk gekend voor onze expertise in milieu en ruimtelijke ordening. Maar ook binnen het kennisnetwerk van ons bedrijf United Experts, vindt u een brede expertise rond erfgoed. Heeft u dus onroerend erfgoed in uw bezit, en zijn er vragen rond de handhaving of andere onderwerpen, geef ons dan ook een seintje. We bekijken graag elk plan met u!